Taaltips

Pagina's: 1
Taaltip juli 2014


 Barbarismen

Onbewust doorspekken we onze Nederlandse taal soms met woorden en uitdrukkingen afkomstig uit een vreemde taal, die dan letterlijk worden vertaald of klakkeloos overgenomen. Gallicismen, anglicanismen en germanismen zijn de meest voorkomende taalbarbarismen. De opsomming hierna helpt u om de belangrijkste foute toepassingen te vermijden - in de rechterkolom ziet u wat juist is. 

Gallicismen (ontleend aan Franse woorden/uitdrukkingen)

Fout                                                                                                 Juist

Akkoord zijn (être d'accord)                                                       Akkoord gaan, het eens zijn

Beroep doen op (faire appel à)                                                 Een beroep doen op

Duur kosten (coûter cher)                                                           Duur zijn, veel kosten

Facturatie                                                                                       Facturering

Fier zijn op                                                                                     Trots zijn op

Op afspraak                                                                                   Na afspraak

Op het eerste zicht                                                                       Op het eerste gezicht

Noemen (hoe noemt zij?)                                                          Heten (hoe heet zij?)

Iemand op afstand houden                                                       Iemand op een afstand houden

Een gekend schrijver                                                                  Een bekende schrijver

Verkopen aan een goede prijs                                                 Verkopen voor een goede prijs

Een aantal Franse leenwoorden worden wel aanvaard als goed Nederlands: bureau, cadeau, consequentie,...

Anglicanismen (ontleend aan Engelse woorden/uitdrukkingen)

De hand schudden                                                                      Een hand geven

Frontpagina                                                                                   Voorpagina

In lijn met                                                                                        In overeenstemming met

Recentelijk                                                                                     Onlangs

Starten                                                                                             Beginnen, van start gaan

Vroeger of later                                                                              Vroeg of laat

Zich informeren                                                                              Informeren naar

Germanismen (ontleend aan Duitse woorden/uitdrukkingen

Autobaan                                                                                         Autosnelweg

Betekenisvol                                                                                    Veelbetekenend

Bemerking                                                                                        Opmerking

Zestiger, vijftiger,... jaren                                                                De jaren zestig, vijftig...

Zich zetten                                                                                        Gaan zitten

Wel aanvaard:                                                                                 überhaupt


Taaltip april 2014

 Namen van windstreken - klein geschreven of met hoofdletter?

- Windstreken schrijf je in principe klein, ook in afleidingen:

   bijvoorbeeld: - het zuiden van Frankrijk, de zon komt op in het oosten....

                            - het noordelijke halfrond, oosterse wijsheden, in zuidelijke richting....

- Windstreken schrijf je met hoofdletter als ze verwijzen naar economisch, geografisch of politiek gebied:

   bijvoorbeeld: het Verre Oosten, de politieke verhoudingen tussen Noord en Zuid...

- Windstreken schrijf je met een hoofdletter als ze deel uitmaken van een aardrijkskundige naam:

   bijvoorbeeld: Zuid-Amerika, Oost-Vlaanderen (maar: het oosten van Oost-Vlaanderen), Noordoost-Vlaanderen (maar: het noordoosten van Vlaanderen)...

Taaltips maart 2014
Cijfers en letters…
Om te weten of je een getal als geschreven woord aan of van elkaar moet schrijven is er een eenvoudige basisregel:
-    alles wordt aan elkaar geschreven, maar na duizend komt een spatie en miljoen en miljard staan altijd los.
Voorbeelden:     
56 = zesenvijftig
207 = tweehonderdzeven
2014 = tweeduizend veertien
12.345.678 = twaalf miljoen driehonderdvijfenveertigduizend zeshonderdachtenzeventig
        -      maar het woord ‘en’ kan eventueel als een los woord geschreven worden na honderd of duizend
    Voorbeelden:
    207 = tweehonderdzeven of tweenhonderdenzeven of tweehonderd en zeven
    678 = zeshonderdachtenzeventig of zeshonderd en achtenzeventig
    2345 = tweeduizend en driehonderdvijfenveertig of tweeduizend driehonderdvijfenveertig
Rangtelwoorden:
-    worden altijd aan elkaar geschreven
voorbeelden:
108e:     honderdachtste
2014e:    tweeduizendveertiende
12.000.000e: twaalfmiljoenste
Breuken:
-    wij baseren ons enkel op de officiële spelling volgens het Groene Boekje, en dan worden teller en noemer aan elkaar geschreven
voorbeelden:
1/3: een derde
2/5: twee vijfde(n)
27/100: zevenentwintig honderdste(n)
3 5/8: drie (en) vijf achtste(n)
Getallen met half:
-    Een getal met half is één woord als het eindigt op enhalf, zonder een. Als het op en een half eindigt, worden die woorden los geschreven:
voorbeelden:
2 1/2: tweeënhalf, twee en een half
5 1/2: vijfenhalf, vijf en een half
12 1/2: twaalfenhalve, twaalf en een halve
1 ste of 1 e?
-    Zowel 1ste als 1e is goed.
Rangtelwoorden eindigen op -ste of -de: eerste, tweede, achtste, twaalfde. Als rangtelwoorden in cijfers worden geschreven, kan dit verschil in uitspraak in de schrijfwijze gehandhaafd worden: 1ste, 2de, 8ste, 12de, enz.
Een alternatief is om in alle gevallen te volstaan met het achtervoegsel -e: 1e, 2e, 8e, 12e, enzovoort. Wel is het aan te bevelen om binnen één tekst consequent voor een van beide manieren te kiezen.
Het achtervoegsel -e, -de of -ste wordt vaak in superscript geschreven (1e, 8ste). Dat mag, maar het is niet makkelijker of duidelijker.


 

 

©Apartinmedia - Webdesign Webspice